Een erfenis, en dan?

Aanvaarden van een erfenis, ja of nee?

Wanneer er iemand in je naaste omgeving is overleden, breekt er een verdrietige tijd aan. De uitvaart moet geregeld worden. Verder kan je te horen krijgen dat je erfgenaam bent. Als je erfgenaam bent, kan je kiezen of en hoe je de erfenis aanvaardt. In dit artikel wordt uitgelegd welke mogelijkheden er zijn.

Zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen

Je kunt een erfenis zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. Elke erfgenaam neemt zijn of haar eigen beslissing.

Zuivere aanvaarding

Wanneer je kiest voor zuivere aanvaarding van de nalatenschap, dan erf je alle bezittingen en schulden, samen met eventuele andere erfgenamen. Deze erfgenamen zijn ook samen verantwoordelijk voor de nalatenschap. Als je de erfenis eenmaal zuiver aanvaardt hebt, kan dit niet teruggedraaid worden. Ook niet als er achteraf schulden blijken te zijn, tenzij hij deze schulden niet kende en ook niet had behoren te kennen.

Pas op voor per ongeluk zuiver aanvaarden

 Wanneer je nog niet weet of je zuiver wilt aanvaarden of niet, is het belangrijk te weten dat je je niet als erfgenaam gedraagt. Bijvoorbeeld door:

  • spullen van de overledene te verkopen;
  • geld op te nemen van de rekening van de overledene;
  • een schuldeiser te betalen.

Op het moment dat je door je gedrag een erfenis per ongeluk aanvaardt, aanvaard je de erfenis mét eventuele schulden.

Beneficiaire aanvaarding

Een andere mogelijkheid is het beneficiair aanvaarden van de erfenis. Heb je het vermoeden dat de nalatenschap vooral uit schulden bestaat, en dat die schulden hoger zijn dan het bezit? Dan is het verstandig om de erfenis beneficiair te aanvaarden. Als een van de erfgenamen kiest voor beneficiair aanvaarden, dan wordt de hele nalatenschap volgens bijzondere regels afgewikkeld.

Voordeel: eventuele schulden hoef je niet zelf te betalen

Nadeel: beneficiair aanvaarden is wat meer werk voor de erfgenamen en brengt extra kosten met zich mee. Om beneficiair te aanvaarden moet er namelijk een verklaring worden afgelegd bij de griffie van de rechtbank. Dat kan ook door de betreffende verklaring via de notaris naar de rechtbank te sturen. De rechtbank rekent daar griffierecht voor.

De nalatenschap moet worden vereffend. Dat houdt in dat er een boedelbeschrijving moet komen. De boedelbeschrijving is een opsomming van alle schulden en de bezittingen in de nalatenschap. De notaris kan helpen met het maken van de boedelbeschrijving. Daarna moeten de erfgenamen de schuldeisers benaderen en afbetalen. De rechter kijkt mee met deze vereffening. Het doel van de vereffeningsprocedure is om de belangen van de schuldeisers te waarborgen. Alleen als de nalatenschap positief is of ruimschoots voldoende om de schulden te voldoen, kan hiervan worden afgezien.

Verwerpen van de erfenis

Een erfenis kan je ook verwerpen. Je krijgt dan niets uit de nalatenschap, ook geen fotoalbums of brieven. Je bent niet betrokken bij de afwikkeling van de nalatenschap en je bent ook niet verantwoordelijk voor eventuele schulden.

Er kunnen verschillende redenen zijn om een erfenis te verwerpen, bijvoorbeeld:

  • je wilt niets te maken hebben met de nalatenschap
  • de erfenis bevat meer schulden dan bezittingen
  • je hebt ruzie met de andere erfgenamen

Wanneer je verwerpt, krijgt een ander je erfdeel. Hoe werkt dat:

  • er is een testament: je erfdeel gaat naar de andere erfgenamen in het testament (tenzij het testament anders aangeeft)
  • er is geen testament: je erfdeel gaat naar de wettelijke erfgenamen na jou, bijvoorbeeld je kinderen (als je die hebt). Ook zij kunnen de erfenis weer verwerpen. (let op: bij minderjarige kinderen is machtiging van de kantonrechter nodig.)

 

Termijn om te beslissen

Er is geen wettelijke termijn om te beslissen óf je wilt aanvaarden en zo ja: hoe. De meeste erfgenamen beslissen binnen drie maanden na het overlijden. Dan weten ze hoeveel er ongeveer op de bankrekening staat, of er schulden zijn en hoeveel, en of de bezittingen en het vermogen opwegen tegen de schulden. Eventuele schuldeisers kunnen pas na drie maanden hun geld opeisen.

Hoe geef je je keuze door?

Als je een erfenis zuiver aanvaardt, onderteken je een verklaring van aanvaarding bij de notaris. Wil je beneficiair aanvaarden of verwerpen? Dan leg je een schriftelijke verklaring af bij de rechtbank. Dit kan de notaris ook voor je regelen door middel van een volmacht. Voor een verklaring bij de rechtbank betaal je griffierechten.

Minderjarige erfgenaam

Een minderjarige erfgenaam kan alleen beneficiair aanvaarden of verwerpen. Zo kan het kind niet opdraaien voor eventuele schulden. Bij verwerping door minderjarigen is, zoals eerder vermeld in dit artikel, machtiging van de kantonrechter nodig.

 

 

Verklaring van erfrecht

Wat is een verklaring van erfrecht?

Een verklaring van erfrecht geeft aan wie er overleden is en wanneer, en wie de erfgenamen zijn. Dit is een door een notaris opgestelde akte. Ook staat er in of de overledene een testament heeft gemaakt en wat er in dit testament is bepaald.

De notaris verklaart verder wie bevoegd is om de erfenis af te handelen (de boedelgemachtigde of de executeur).

Waarom is zo’n verklaring nodig?

Een verklaring van erfrecht is doorgaans nodig om bankzaken af te kunnen handelen. Als iemand is overleden, mag de bank namelijk de rekening van de overledene blokkeren. De bank doet dit om te voorkomen dat iemand geld zou kunnen opnemen die daarvoor geen toestemming (meer) heeft.

Met een verklaring van erfrecht kunnen de erfgenamen dan alsnog de rekening gebruiken om bijvoorbeeld betalingen te doen.

Wanneer de bank de verklaring heeft ontvangen, kunnen de erfgenamen deze rekening weer gebruiken. De rekening wordt dan ervenrekening genoemd.

Een verklaring van erfrecht kan ook van belang zijn voor onder meer teruggaaf van belasting, uitkering van een levensverzekering of een wijziging in de tenaamstelling van een woning.

Controle

Om een verklaring van erfrecht op te kunnen stellen, moet de notaris een aantal controles uitvoeren. Zo moet bij het Centraal Testamentenregister gecheckt worden of er een testament is opgemaakt. Ook moet de identiteit van alle erfgenamen vastgesteld worden. Het kan ook nodig zijn om de registers in verband met faillissement, schuldsanering en curatele te raadplegen.

Aanvaarden van de erfenis

Wie erfgenaam is, heeft een keuze omtrent het aanvaarden van de erfenis. Je kunt kiezen voor zuivere aanvaarding of beneficiaire aanvaarding. Kies je voor zuivere aanvaarding van de nalatenschap? Dan erf je alle bezittingen en schulden, samen met eventuele andere erfgenamen. Bij beneficiaire aanvaarding geef je eigenlijk aan dat je de erfenis alleen accepteert als er sprake is van een positief saldo (de bezittingen zijn groter dan de schulden).

Je kunt er ook voor kiezen de erfenis te verwerpen. Als je een erfenis verwerpt of weigert, ben je geen erfgenaam meer. Dit betekent dat je niet op hoeft te draaien voor de eventuele schulden van de overledene. Maar mocht de overledene een groot vermogen nalaten, dan deel je niet mee in de erfenis.

Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.

 

Samenwonen? Samenlevingscontract opstellen!

Indien je gaat samenwonen en niet getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan, dan heeft de wet weinig voor je geregeld. Ondanks het feit dat samenwonen een mijlpaal is, brengt het ook risico’s met zich mee. Denk bijvoorbeeld aan de situatie dat jullie besluiten uit elkaar te gaan. Zeker wanneer je samen een koopwoning hebt of samen kinderen hebt of wilt, is een samenlevingscontract aan te raden.

Een samenlevingscontract is een overeenkomst tussen personen die gaan samenwonen. Je bepaalt zelf wat er in komt te staan.

  • Wat moet er met de woning gebeuren indien de samenwoning eindigt, om wat voor reden dan ook? Is een van jullie eigenaar van de woning, maar dient de ander wel mee te profiteren van de waardestijging?
  • Indien jullie gezamenlijke bezittingen hebben is het verstandig om dit vast te leggen in een samenlevingscontract. Doe je dit niet, dan krijgt jouw familie bij overlijden de helft. Dat kan bijvoorbeeld vervelend zijn indien het de bedoeling is dat jouw partner deze bezittingen mag houden. In een samenlevingscontract kun je regelen dat de spullen naar jouw partner gaan, ook bijvoorbeeld de gezamenlijk gefinancierde auto.
  • Het opstellen van een samenlevingscontract kan fiscale voordelen met zich meebrengen. Dit heeft onder andere positieve gevolgen voor de erfbelasting.
  • Spaar of beleg je voor een pensioen? Je regelt in een samenlevingscontract dat je partner jouw pensioen krijgt in het geval je overlijdt. Om in aanmerking te komen voor een partnerpensioen, heb je meestal een notarieel samenlevingscontract nodig.

Het is beter om problemen te voorkomen dan te genezen. Met een samenlevingscontract sluit je risico’s uit en zorg je voor zekerheid. Wanneer het samenwonen eindigt, is dit vaak al vervelend genoeg. Het is fijn wanneer je je dan niet druk hoeft te maken over de eventuele nadelige gevolgen. Wanneer je al een samenlevingscontract hebt, is het wellicht gewenst om deze nog eens onder de loep te nemen en eventuele wijzigingen toe te passen. Ieder samenlevingscontract is afhankelijk van jullie persoonlijke situatie. Wij nemen die graag met je door en vertellen je over de mogelijkheden in een gratis adviesgesprek.

Is er geen sprake van een huwelijk of geregistreerd partnerschap en wil je jouw partner wel tot erfgenaam benoemen, dan dien je een testament op te stellen. Daarin kun je regelen dat jouw partner (een deel van) jouw vermogen erft. Ook hiervoor ben je bij ons aan het juiste adres!

Schenkingsvrijstelling

Uitgelegd: schenkingsvrijstelling van € 100.000,- voor eigen huis

Goed nieuws voor huizenbezitters of mensen die van plan zijn om een nieuw huis te kopen: vanaf 2017 mag je gebruikmaken van een verhoogde schenkingsvrijstelling van € 100.000,-. Dat betekent dat je hierover geen schenkbelasting hoeft te betalen.

Niet alleen ouders kunnen gebruikmaken van deze regeling om aan jou geld te schenken voor een eigen woning. Feitelijk mag iedereen de schenking doen. Grootouders, ooms en tantes, maar ook een goede vriend of de buurman kunnen op deze manier geld schenken voor jouw eigen huis.

Waar moet je op letten?

Voor de vrijstelling gelden een aantal voorwaarden. We zetten ze hieronder kort voor je op een rij:

1. De ontvanger moet tussen de 18 en 40 jaar oud zijn;
2. Het bedrag moet worden besteed aan de eigen woning;
3. Als je al eerder gebruik hebt gemaakt van de eenmalig verhoogde vrijstelling, kun je alleen in bepaalde gevallen voor een deelbedrag gebruik maken van de regeling.

Wat mag je financieren aan je woning?

De schenkingsvrijstelling is van toepassing als je het bedrag besteedt aan jouw eigen woning. Je kunt het bedrag op de volgende manieren besteden:

  • Aankoop nieuwe woning;
  • Verbetering of onderhoud eigen woning;
  • Aflossing eigenwoningschuld;
  • Aflossing restschuld van de verkochte eigen woning;
  • Afkopen rechten van erfpacht.

Spreiden mag

Het bedrag hoeft niet in één keer te worden geschonken, maar mag ook over drie opeenvolgende kalenderjaren worden verspreid.

Let op: Bij spreiding mag de ontvanger bij schenking van het laatste deel niet ouder zijn dan 40 jaar.

Schenken via de notaris

Een schenking kan onderhands geregeld worden en hoeft niet per se via een notariële akte.

Toch kan het verstandig zijn om de schenking vast te leggen in een notariële akte. Je weet dan zeker dat bepaalde zaken goed geregeld zijn, zoals:

1. De schenking kan niet worden teruggedraaid.
De notaris stelt de schenker een aantal vragen om te controleren of de schenking uit vrije wil wordt gedaan. De notaris controleert ook of de schenker geestelijk in staat is om te beslissen over de schenking. Als de notaris vastlegt dat de schenker wilsbekwaam is, kan niemand de schenking meer terugdraaien.
2. Er kunnen (aanvullende) voorwaarden worden opgesteld voor de schenking.
Daarmee kun je bijvoorbeeld voorkomen dat bij een scheiding de ex-partner ook aanspraak kan maken op de schenking.
3. De notaris informeert je over het belastingvoordeel.
Je weet zeker dat je niets over het hoofd ziet, de notaris is exact op de hoogte van de huidige regelingen.
4. Er kan een bewindvoerder worden benoemd.
Soms is het prettiger als een vertrouwd persoon de schenking beheert. Dat doet een bewindvoerder. De notaris regelt dat in de notariële akte.

Bedoeld voor starters

Deze regeling is voornamelijk bedoeld om starters op de woningmarkt te helpen. Maar ook als je al een eigen woning hebt, kan deze regeling interessant voor je zijn. Het is zeker de moeite waard om je te laten informeren of de schenkingsvrijstelling in jouw geval een gunstige optie is.