Een erfenis, en dan?

Aanvaarden van een erfenis, ja of nee?

Wanneer er iemand in je naaste omgeving is overleden, breekt er een verdrietige tijd aan. De uitvaart moet geregeld worden. Verder kan je te horen krijgen dat je erfgenaam bent. Als je erfgenaam bent, kan je kiezen of en hoe je de erfenis aanvaardt. In dit artikel wordt uitgelegd welke mogelijkheden er zijn.

Zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen

Je kunt een erfenis zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. Elke erfgenaam neemt zijn of haar eigen beslissing.

Zuivere aanvaarding

Wanneer je kiest voor zuivere aanvaarding van de nalatenschap, dan erf je alle bezittingen en schulden, samen met eventuele andere erfgenamen. Deze erfgenamen zijn ook samen verantwoordelijk voor de nalatenschap. Als je de erfenis eenmaal zuiver aanvaardt hebt, kan dit niet teruggedraaid worden. Ook niet als er achteraf schulden blijken te zijn, tenzij hij deze schulden niet kende en ook niet had behoren te kennen.

Pas op voor per ongeluk zuiver aanvaarden

 Wanneer je nog niet weet of je zuiver wilt aanvaarden of niet, is het belangrijk te weten dat je je niet als erfgenaam gedraagt. Bijvoorbeeld door:

  • spullen van de overledene te verkopen;
  • geld op te nemen van de rekening van de overledene;
  • een schuldeiser te betalen.

Op het moment dat je door je gedrag een erfenis per ongeluk aanvaardt, aanvaard je de erfenis mét eventuele schulden.

Beneficiaire aanvaarding

Een andere mogelijkheid is het beneficiair aanvaarden van de erfenis. Heb je het vermoeden dat de nalatenschap vooral uit schulden bestaat, en dat die schulden hoger zijn dan het bezit? Dan is het verstandig om de erfenis beneficiair te aanvaarden. Als een van de erfgenamen kiest voor beneficiair aanvaarden, dan wordt de hele nalatenschap volgens bijzondere regels afgewikkeld.

Voordeel: eventuele schulden hoef je niet zelf te betalen

Nadeel: beneficiair aanvaarden is wat meer werk voor de erfgenamen en brengt extra kosten met zich mee. Om beneficiair te aanvaarden moet er namelijk een verklaring worden afgelegd bij de griffie van de rechtbank. Dat kan ook door de betreffende verklaring via de notaris naar de rechtbank te sturen. De rechtbank rekent daar griffierecht voor.

De nalatenschap moet worden vereffend. Dat houdt in dat er een boedelbeschrijving moet komen. De boedelbeschrijving is een opsomming van alle schulden en de bezittingen in de nalatenschap. De notaris kan helpen met het maken van de boedelbeschrijving. Daarna moeten de erfgenamen de schuldeisers benaderen en afbetalen. De rechter kijkt mee met deze vereffening. Het doel van de vereffeningsprocedure is om de belangen van de schuldeisers te waarborgen. Alleen als de nalatenschap positief is of ruimschoots voldoende om de schulden te voldoen, kan hiervan worden afgezien.

Verwerpen van de erfenis

Een erfenis kan je ook verwerpen. Je krijgt dan niets uit de nalatenschap, ook geen fotoalbums of brieven. Je bent niet betrokken bij de afwikkeling van de nalatenschap en je bent ook niet verantwoordelijk voor eventuele schulden.

Er kunnen verschillende redenen zijn om een erfenis te verwerpen, bijvoorbeeld:

  • je wilt niets te maken hebben met de nalatenschap
  • de erfenis bevat meer schulden dan bezittingen
  • je hebt ruzie met de andere erfgenamen

Wanneer je verwerpt, krijgt een ander je erfdeel. Hoe werkt dat:

  • er is een testament: je erfdeel gaat naar de andere erfgenamen in het testament (tenzij het testament anders aangeeft)
  • er is geen testament: je erfdeel gaat naar de wettelijke erfgenamen na jou, bijvoorbeeld je kinderen (als je die hebt). Ook zij kunnen de erfenis weer verwerpen. (let op: bij minderjarige kinderen is machtiging van de kantonrechter nodig.)

 

Termijn om te beslissen

Er is geen wettelijke termijn om te beslissen óf je wilt aanvaarden en zo ja: hoe. De meeste erfgenamen beslissen binnen drie maanden na het overlijden. Dan weten ze hoeveel er ongeveer op de bankrekening staat, of er schulden zijn en hoeveel, en of de bezittingen en het vermogen opwegen tegen de schulden. Eventuele schuldeisers kunnen pas na drie maanden hun geld opeisen.

Hoe geef je je keuze door?

Als je een erfenis zuiver aanvaardt, onderteken je een verklaring van aanvaarding bij de notaris. Wil je beneficiair aanvaarden of verwerpen? Dan leg je een schriftelijke verklaring af bij de rechtbank. Dit kan de notaris ook voor je regelen door middel van een volmacht. Voor een verklaring bij de rechtbank betaal je griffierechten.

Minderjarige erfgenaam

Een minderjarige erfgenaam kan alleen beneficiair aanvaarden of verwerpen. Zo kan het kind niet opdraaien voor eventuele schulden. Bij verwerping door minderjarigen is, zoals eerder vermeld in dit artikel, machtiging van de kantonrechter nodig.

 

 

Verklaring van erfrecht

Wat is een verklaring van erfrecht?

Een verklaring van erfrecht geeft aan wie er overleden is en wanneer, en wie de erfgenamen zijn. Dit is een door een notaris opgestelde akte. Ook staat er in of de overledene een testament heeft gemaakt en wat er in dit testament is bepaald.

De notaris verklaart verder wie bevoegd is om de erfenis af te handelen (de boedelgemachtigde of de executeur).

Waarom is zo’n verklaring nodig?

Een verklaring van erfrecht is doorgaans nodig om bankzaken af te kunnen handelen. Als iemand is overleden, mag de bank namelijk de rekening van de overledene blokkeren. De bank doet dit om te voorkomen dat iemand geld zou kunnen opnemen die daarvoor geen toestemming (meer) heeft.

Met een verklaring van erfrecht kunnen de erfgenamen dan alsnog de rekening gebruiken om bijvoorbeeld betalingen te doen.

Wanneer de bank de verklaring heeft ontvangen, kunnen de erfgenamen deze rekening weer gebruiken. De rekening wordt dan ervenrekening genoemd.

Een verklaring van erfrecht kan ook van belang zijn voor onder meer teruggaaf van belasting, uitkering van een levensverzekering of een wijziging in de tenaamstelling van een woning.

Controle

Om een verklaring van erfrecht op te kunnen stellen, moet de notaris een aantal controles uitvoeren. Zo moet bij het Centraal Testamentenregister gecheckt worden of er een testament is opgemaakt. Ook moet de identiteit van alle erfgenamen vastgesteld worden. Het kan ook nodig zijn om de registers in verband met faillissement, schuldsanering en curatele te raadplegen.

Aanvaarden van de erfenis

Wie erfgenaam is, heeft een keuze omtrent het aanvaarden van de erfenis. Je kunt kiezen voor zuivere aanvaarding of beneficiaire aanvaarding. Kies je voor zuivere aanvaarding van de nalatenschap? Dan erf je alle bezittingen en schulden, samen met eventuele andere erfgenamen. Bij beneficiaire aanvaarding geef je eigenlijk aan dat je de erfenis alleen accepteert als er sprake is van een positief saldo (de bezittingen zijn groter dan de schulden).

Je kunt er ook voor kiezen de erfenis te verwerpen. Als je een erfenis verwerpt of weigert, ben je geen erfgenaam meer. Dit betekent dat je niet op hoeft te draaien voor de eventuele schulden van de overledene. Maar mocht de overledene een groot vermogen nalaten, dan deel je niet mee in de erfenis.

Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.

 

Meer of minder gemeenschap tussen echtgenoten?

Al bijna 180 jaar kennen wij in Nederland een uniek wettelijk stelsel ten aanzien van het huwelijksvermogensrecht, namelijk de algehele gemeenschap van goederen. Op 1 januari 2018 treedt een nieuw stelsel in werking.

Op dit moment trouwt iedereen, die niet vooraf huwelijksevoorwaarden maakt, automatisch in algehele gemeenschap van goederen. Hierdoor worden alle goederen en schulden gemeenschappelijk. Dit betekent dat zowel vermogen verkregen vóór het huwelijk als tijdens het huwelijk verkregen vermogen gemeenschappelijk is en dat ook giften en erfenissen in principe gemeenschappelijk zijn.

Door de invoering van de nieuwe wet wordt alleen vermogen dat tijdens het huwelijk wordt verkregen of vermogen wat voordien aan de echtgenoten gezamenlijk toebehoorde, gemeenschappelijk en blijven giften en erfenissen buiten de gemeenschap.

Door bij notariële akte huwelijksevoorwaarden te maken, kunnen echtgenoten afwijken van de nieuwe wettelijke regeling. Zo kunnen zij op deze wijze bijvoorbeeld vastleggen dat de woning die zij vóór het huwelijk samen, maar niet ieder voor de helft, in eigendom hebben verkregen, buiten de gemeenschap blijft zodat de oorspronkelijke eigendomsverhouding in stand blijft.

Hoewel de nieuwe wettelijke regeling meer recht doet aan de huidige maatschappelijke opvattingen, noopt het echtgenoten wel tot het voeren van een goede administratie. Wil een echtgenoot er bij het einde van het huwelijk zeker van zijn dat “iets” privé is, dan zal hij dat moeten bewijzen. Kan hij dat niet dan valt het in de gemeenschap. Het is dus verstandig om voorafgaand aan het huwelijk schriftelijk vast te leggen wat van wie is en om tijdens het huwelijk een goede administratie bij te houden. Een notariële akte zorgt op dit punt voor dwingend bewijs.

De nieuwe wet zal alleen gelden voor mensen die vanaf 1 januari 2018 gaan trouwen. Voor mensen die op dat moment dus al getrouwd zijn, blijft de huidige wettelijke regeling van toepassing.

Wij vertellen graag meer over het nieuwe stelsel en alle andere notariële zaken. Om in contact met ons te komen voor een gratis en vrijblijvend gesprek klik je hier.

Samenwonen? Samenlevingscontract opstellen!

Indien je gaat samenwonen en niet getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan, dan heeft de wet weinig voor je geregeld. Ondanks het feit dat samenwonen een mijlpaal is, brengt het ook risico’s met zich mee. Denk bijvoorbeeld aan de situatie dat jullie besluiten uit elkaar te gaan. Zeker wanneer je samen een koopwoning hebt of samen kinderen hebt of wilt, is een samenlevingscontract aan te raden.

Een samenlevingscontract is een overeenkomst tussen personen die gaan samenwonen. Je bepaalt zelf wat er in komt te staan.

  • Wat moet er met de woning gebeuren indien de samenwoning eindigt, om wat voor reden dan ook? Is een van jullie eigenaar van de woning, maar dient de ander wel mee te profiteren van de waardestijging?
  • Indien jullie gezamenlijke bezittingen hebben is het verstandig om dit vast te leggen in een samenlevingscontract. Doe je dit niet, dan krijgt jouw familie bij overlijden de helft. Dat kan bijvoorbeeld vervelend zijn indien het de bedoeling is dat jouw partner deze bezittingen mag houden. In een samenlevingscontract kun je regelen dat de spullen naar jouw partner gaan, ook bijvoorbeeld de gezamenlijk gefinancierde auto.
  • Het opstellen van een samenlevingscontract kan fiscale voordelen met zich meebrengen. Dit heeft onder andere positieve gevolgen voor de erfbelasting.
  • Spaar of beleg je voor een pensioen? Je regelt in een samenlevingscontract dat je partner jouw pensioen krijgt in het geval je overlijdt. Om in aanmerking te komen voor een partnerpensioen, heb je meestal een notarieel samenlevingscontract nodig.

Het is beter om problemen te voorkomen dan te genezen. Met een samenlevingscontract sluit je risico’s uit en zorg je voor zekerheid. Wanneer het samenwonen eindigt, is dit vaak al vervelend genoeg. Het is fijn wanneer je je dan niet druk hoeft te maken over de eventuele nadelige gevolgen. Wanneer je al een samenlevingscontract hebt, is het wellicht gewenst om deze nog eens onder de loep te nemen en eventuele wijzigingen toe te passen. Ieder samenlevingscontract is afhankelijk van jullie persoonlijke situatie. Wij nemen die graag met je door en vertellen je over de mogelijkheden in een gratis adviesgesprek.

Is er geen sprake van een huwelijk of geregistreerd partnerschap en wil je jouw partner wel tot erfgenaam benoemen, dan dien je een testament op te stellen. Daarin kun je regelen dat jouw partner (een deel van) jouw vermogen erft. Ook hiervoor ben je bij ons aan het juiste adres!